Thuja wortelhout

Op vraag van een belangrijke klant ging Luxpen met succes op zoek naar het even elegante als exclusieve thuya wortelhout. Met de resterende stukjes van deze partij maak ik heel graag enkele liefhebbers van prachtige pennen blij.

‘Wortelhout’ is visueel verleidend, de naam op zich is erg misleidend:

het hout is niet afkomstig van de boomwortel, wel van de knollen die als wratten tegen de boom aan groeien.

Thuja wortelhout komt oorspronkelijk uit het Marokkaanse Atlasgebergte, maar het is ook gangbaar in andere regio’s in het noorden van Afrika en in het zuiden van Spanje.  Een thuja is een soort conifeer.Als er vergroeiingen aan de stam zijn, worden deze afgezaagd, verzameld en vervolgens aan plakken gezaagd. Het hout is dus niet te koop als piekfijne planken, maar wordt aangeboden in grillig gezaagde vormen met een schitterende structuur en een bijzonder attractief aroma. Het hout is enigszins vettig en wordt veel gebruikt in pennen en ander klein draaiwerk. Ook messenmakers zijn gek op het mooie materiaal, dat betovert met zijn roodbruine glans.

Thujawortel (Tetraclinis articulata (Vahl) Masters, syn. Callistris quadrivalvis Vent) (D.: Thuya Maser, E.: Raiz de thuya, F.: Loupe de thuja, Thuya de Bérbérie, GB.: Thuya burl, I.: Radica di tuja)

Het hout dat wordt verhandeld is bijna altijd afkomstig van een knol zie zich als een aanwas aan de boom heeft gevormd. In het Engels noemt men deze wonderlijke ‘wratten’ burls. Die burls hebben een doorsnede van 20 à 30 cm en het hout is door zijn sterke tekening en grillige structuur uniek. De meest expressieve en elegante exemplaren komen uit Marokko, maar daar heeft de koning de eerste keuze: hij gebruikt de zeldzame zaligheid als adembenemende afwerking van zijn prestigieuze paleizen. Slechts 5% mag naar het buitenland, waar bescheiden blokjes als kostbare kleinoden voor honderden euro’s worden aangeboden.

Uitzonderlijke uiterlijke eigenschappen dus, maar aan die ‘mooie’ medaille is wel een keerzijde. De aparte aangroei is erg vaak ‘warrig’ van structuur en is bijzonder bros. De verwerking vergt veel vakmanschap en zelfs dan is het ‘hout vasthouden’. Een blokje kost al snel paar honderd euro.

Wortelknollen aan bomen kunnen het best vergeleken worden met menselijke wratten, die de verdere, normale groei van het lichaam niet in de weg staan. Er zijn drie mogelijke plaatsen van wortelhoutvorming. De meest voorkomende is de voet van de boom. Daar wordt de boom in het algemeen het meest geïrriteerd. Een tweede mogelijkheid is een uitwas aan de opgaande stam, een derde bij de vertakkingen. Bomen die bijzondere aanleg hebben voor knolvorming aan de voet, maken ook meer kans op vergroeiingen op andere plaatsen.

Wortelhout geniet wereldwijd naam en faam. Bekend is met name noten wortelhout, dat als fineer vaak wordt gebruikt in de decoratieve dashboards van exclusieve Engelse auto’s. In de luxueuze limousine van het Duitse Maybach zijn maar liefst 95 soorten verwerkt in dashboard en stuurwiel.

Je kan ook je stuurknuppel laten vervangen. Hiervoor moet je bij HIB (Holz Industrie Bruchsal) zijn.

De esdoorn levert het goedkoopste wortelhout, terwijl amboina, noten en thuja de hoogstaande hofleveranciers zijn van de duurste, meest exclusieve exemplaren. Massieve stukken zijn bij alle houtsoorten zeer zeldzaam, en het leeuwendeel  wordt verwerkt tot fijn fineerhout. Hét hoogtepunt vind je in de Jin Maotoren in Shanghai, dat zich een tijdje het hoogste gebouw ter wereld mocht noemen en nog steeds hoge toppen scheert. In de wonderlijke wolkenkrabber bevindt zich tussen de 51ste en 87ste verdieping het extreem exclusieve, gereputeerde Grand Hyatthotel.

Wortelhout krijgt een bijzonder prominente plaats in deze luxueuze locatie, waar in de wanden en plafonds 30.000 m2 (ruim 5 voetbalvelden!) speciaal madrona wortelhout en 2.000 m2 makassarfineer in ‘Extra Quality’ werden verwerkt. Ik bezocht een fineerbedrijf en het is best indrukwekkend hoe men met een megagrote machine met vlijmscherpe messen in één beweging een flinterdunne folie fineer van 1,5 mm afgesneden. Het aannemen van de vellen gebeurt nog handmatig en het slijpen van de messen wordt gedaan door gespecialiseerde firma’s.

Thuja maserhout heeft een rijke reputatie. Het werd door de Romeinen al gebruikt voor prachtige pronktafels. Momenteel is het hout vooral de betoverende blikvanger in het high-end messensegment. Uiteraard mocht dit mooie materiaal niet ontbreken in het aantrekkelijke aanbod van Luxpen: ik ben dan ook bijzonder verheugd en fier om pennen in thuja maser te kunnen aanbieden. Door de onregelmatige draad is het wortelhout niet het gemakkelijkste gezelschap om mee te werken, maar het ravissante resultaat maakt alles goed: de pen kan glad afgewerkt worden en is na oliën oogverblindend.

Thuja is zeer beperkt verkrijgbaar. Wil je er nog veeeeel meer over lezen? Ik heb een uitgebreide studie van wortelhout ( pdf van 15 blz). Aarzel niet me te mailen: ik zal de interessante info met plezier delen!